Tweede Tussenperiode

Dit deel van de koningslijst bevat de namen van alle nu bekende vorsten van de Tweede Tussenperiode.

Hyksos

De Tweede Tussenperiode wordt ook wel de Hyksos-periode genoemd. Het woord ‘Hyksos’ is afgeleid van het oud-Egyptisch: Hekaoe chasoet, dat ‘heersers van de buitenlanden’ betekent. 
Lees meer over de Hyksos op onze website www.kemet.nl

De machtsovername van de Hyksos is heel geleidelijk gegaan. Uit opgravingen blijkt dat al vanaf het Oude Rijk Aziatische immigranten zich vestigden in en rond Avaris om een nieuw leven te beginnen. Langzaam maar zeker integreerden zij in het leven van de Egyptenaren en werkten bijvoorbeeld als bedienden, wachters, boodschappers, soldaten of zangers. Sommigen maakten ook carrière als hoge ambtenaar aan het hof van de koning.

Avaris

Na de regering van Sobekhotep IV in de 13^de dynastie raakte het land in verval en trokken de Egyptenaren zich terug uit Opper-Nubië. De controle over de noordoostelijke delta, met het rijke en machtige Avaris als lokale hoofdstad, werd in handen gegeven van een aantal Palestijnse heersers die we tot de 14^de dynastie rekenen.

Waarschijnlijk is in de Tweede Tussenperiode de invloed van deze heersers geleidelijk toegenomen totdat aan hun macht een einde kwam door hongersnood en ziektes. Een aantal nieuwe Palestijnse heersers, die we de Hyksos noemen, namen de macht over en beschouwden zichzelf als heersers van heel Egypte. Maar feitelijk beheersten ze alleen de noordoostelijke delta en een gebied ten zuiden van Memfis tot aan Qis, het huidige El-Qoesiya in Midden-Egypte. We rekenen deze vorsten tot de 15^de dynastie.

Thebe

Tegelijk met deze 15^de dynastie regeerden gedurende de periode 1650 – 1545 v.Chr. de vorsten van de 16^de en 17^de dynastie, voornamelijk vanuit Thebe. Ze waren voortdurend in staat van oorlog met de Hyksos. Maar het is pas aan het einde van de 17^de dynastie dat de Thebaanse koning Kamose in een aantal oorlogen de Hyksos steeds verder wist terug te dringen richting Avaris. Zijn neef en opvolger Ahmose I kon – ondanks een lange belegering – de stad Avaris niet innemen. Archeologische vondsten doen vermoeden dat hij een verdrag sloot met de Hyksos waarbij ze Egypte mochten verlaten met behoud van hun eigendommen.
Ahmose I werd zo de grondlegger van de 18^de dynastie.

Invloed

Lang hebben egyptologen gedacht dat de overheersing van de Hyksos slechts een korte interventie was in de geschiedenis. Maar de integratie van zo’n aanzienlijke bevolkingsgroep uit West-Azië gedurende bijna driehonderd jaar heeft grote invloed gehad op het leven in Egypte. Zo introduceerden de Hyksos bijvoorbeeld het korte zwaard, de lichte strijdwagen, de composietboog, de kromsabel en de kennis over het fokken en verzorgen van paarden. Vooral dat laatste vereiste veel ervaring die de Egyptenaren niet hadden. Lees meer over de strijdwagen op onze website www.kemet.nl

De koningen van het Nieuwe Rijk beseften dat de Hyksos belangrijk waren om deze kennis en ervaring over te dragen. Na de inname van Avaris verdwenen de buitenlandse ambachtslieden zoals metaalbewerkers, paardenfokkers, wagenmenners, wijnboeren, matrozen, scheepsbouwers dan ook niet abrupt uit Egypte. Ze integreerden verder in de Egyptische samenleving en hadden daardoor een belangrijk aandeel in de maatschappelijke, economische en ook culturele vorming van het Nieuwe Rijk.

Verklaring symbolen:
– (Q) = vrouwelijke vorst
– (C) = co regentschap
– ? = naam of jaartal onbekend
– […] = deel van de naam onbekend

Tweede tussenperiode.
15^de – 17^de dynastie. 1650 – 1535 v.Chr.

15^de dynastie, Hyksos: 1650 – 1535 v.Chr.
(Avaris)

---

16^de dynastie (Thebe): 1650 – 1590 v.Chr.

---

17^de dynastie (Thebe): 1585 – 1545 v.Chr.